9 ژانویه 2023 - مطالعه‌ای که به تازگی توسط محققان دانشگاه یورک منتشر شده است، زمینه‌های بیولوژیکی تفاوت‌های جنسیتی در بیماری‌های مرتبط با چاقی را نشان می‌دهد. محققان تفاوت‌های شگفت انگیزی را در سلول‌هایی که رگ‌های خونی را در بافت چربی موشهای نر و ماده می‌سازند، مشاهده کردند.
پروفسور تارا هاس از دانشکده حرکت شناسی و علوم بهداشتی دانشکده بهداشت یورک می گوید: مردان بیشتر از زنان به بیماری های مرتبط با چاقی مانند بیماری های قلبی عروقی، مقاومت به انسولین و دیابت مبتلا می شوند.
پرفسور هاس ادامه داد: محققان از مدل‌های جوندگان برای مطالعه ی چاقی و بیماری‌های مرتبط با چاقی مانند دیابت استفاده می کنند، اما معمولاً همیشه جوندگان نر را مورد مطالعه قرار داده‌اند، زیرا ماده‌ها در برابر ابتلا به انواع بیماری‌های مشابه، مقاوم هستند. ما واقعاً علاقه مند بودیم که این تفاوت ها را بررسی کنیم، زیرا برای ما، درک این اتفاق واقعاً شگفت انگیز که از زنان در برابر بیماریها محافظت می کند، مهم بود.
پرفسور هاس و تیم او در یک مطالعه قبلی مشاهده کردند که وقتی موش‌ها چاق می‌شوند، در بافت چربی موشهای ماده رگ‌های خونی جدید زیادی رشد می‌کنند تا اکسیژن و مواد مغذی کافی را در اختیار بافت چربی در حال گسترش قرار دهند، در حالی که در موش های نر رشد عروق خونی بسیار کمتر بود. در این مطالعه که در iScienceمنتشر شده است، پرفسور هاس و همکارانش، بر تفاوت‌های سلول‌های اندوتلیال که بلوک های سازنده این رگ های خونی در بافت چربی هستند، تمرکز کردند.
این تیم از نرم‌افزاری برای کمک به غربالگری هزاران ژن برای رسیدن به ژن‌هایی که با رشد عروق خونی مرتبط هستند، استفاده کردند. آنها کشف کردند که فرآیندهای مرتبط با تکثیر رگ‌های خونی جدید در موشهای ماده زیاد است، در حالی که نرها سطح بالایی از فرآیندهای مرتبط با التهاب را داشتند.
پرفسور هاس گفت: ما از گستره ی فرآیندهای مرتبط با التهاب که در مردان شایع بود، متعجب شدیم. مطالعات دیگر نشان داده‌اند که وقتی سلول‌های اندوتلیال چنین پاسخ التهابی را نشان می دهند، بسیار ناکارآمد می شوند و به محرک‌ها به درستی پاسخ نمی‌دهند.
پیسلارو، دانشجوی دکترا در آزمایشگاه پرفسور هاس و یکی از نویسندگان اول این مطالعه، گفت: مشاهده انعطاف‌پذیری مداوم سلول‌های اندوتلیال موش های ماده حتی زمانی که تحت استرس طولانی مدت رژیم غذایی پرچرب قرار می گیرند، هیجان‌انگیز است. یافته‌های مطالعه ما می تواند به محققان کمک کند تا به درک بهتری از اینکه چرا چاقی در مردان و زنان متفاوت است، برسند.
محققان همچنین رفتار سلول‌های اندوتلیال را خارج از بدن، در ظروف پتری، مورد مطالعه قرار دادند.
پرفسور هاس توضیح داد: حتی وقتی آنها را از بدن خارج می‌کنیم، جایی که در معرض هورمون‌های جنسی در گردش خون یا انواع دیگر عوامل قرار ندارند، سلول‌های اندوتلیال موش های نر و ماده هنوز بسیار متفاوت از یکدیگر رفتار می‌کنند.
سلول‌های اندوتلیال ماده سریع تر تکثیر می شوند، در حالی که سلول‌های اندوتلیال نر حساسیت بیشتری به یک محرک التهابی نشان می دهند. با مقایسه با مجموعه داده‌های منتشر شده ی قبلی، محققان دریافتند سلول‌های اندوتلیال موشهای نر مسن نیز نمایه التهابی بیشتری نسبت به سلول‌های ماده نشان می‌دهند.
پرفسور Haas، گفت: نمی‌توان فرض کرد که هر دو جنس قرار است به یک سری رویدادها به یک شکل پاسخ دهند. این فقط یک موضوع مرتبط با چاقی نیست، من فکر می کنم این یک مشکل مفهومی بسیار گسترده تر است که پیری سالم را نیز در بر می گیرد. یکی از نتایج یافته های ما این است که در واقع درمان ایده آل برای یک بیماری در مردان، درمانی ایده آل برای زنان برای همان بیماری نیست و بالعکس.
در حالی که انسان‌ها و موش‌ها دارای ژن‌های متفاوتی هستند که ممکن است بطور مثبت یا منفی تنظیم شوند، پرفسور هاس معتقد است که یافته‌های کلی احتمالاً در مورد انسان نیز صادق است و علاقه مند است در تحقیقات آینده همان سلول‌ها را در انسان ها مطالعه کند.
منبع:
https://www.sciencedaily.com/releases/2023/01/230109145148.htm